Wydawca treści
Strigiforium
Ptaki od zawsze fascynowały ludzi. Umiejętność latania rozpalała wyobraźnię i determinowała niedościgłe, jak się wydawało, marzenia, by podążyć ich śladem. I dziś, mimo że od czasu sukcesu braci Wright upłynęło wiele lat i sięgamy coraz śmielej w głąb kosmosu, to ptaki – w prostej linii potomkowie dinozaurów – dalej budzą w nas emocje.
Podziwiamy i próbujemy zrozumieć ów fenomen ewolucji, wzruszamy się słuchając wiosennych treli i staramy się zatrzymać w kadrze piękno tych podniebnych żeglarzy, czy też odnaleźć je pośród farb na płótnie. A czasem, może zbyt rzadko, zauważamy jak ważne są dla trwałego i zrównoważonego funkcjonowania przyrody.
Pośród skrzydlatej braci poczesne miejsce zajmują sowy. Przede wszystkim dlatego, że odgrywają trudną do przecenienia rolę w regulacji populacji gryzoni. Jeden osobnik potrafi zjeść rocznie do kilkuset kilogramów tych tak groźnych dla upraw rolnych „szkodników". Nie znaczy to jednak, że nie korzystają z innych „darów" przyrody. Polują bowiem zarówno na drobne jak i całkiem duże ptaki. Nie gardzą przy tym pobratymcami. Znane są również przypadki, gdy puchacz z powodzeniem atakował zające i młode lisy. A tak w ogóle to sowy mają opinię niezwykle sprawnych łowców. Dzięki wyjątkowo miękkiemu upierzeniu latają prawie bezszelestnie, wykorzystując nie tylko doskonały wzrok, ale i niezwykle czuły słuch.
Warto wiedzieć, że:
sowie oczy
- stanowią 5% masy ciała,
- mają kształt walca lub teleskopu i pozwalają widzieć binokularnie;
- tęczówki u gatunków typowo nocnych są czarne, u prowadzących całodobowy tryb życia żółte, u pozostałych czerwone lub jaskrawo pomarańczowe,
- dzięki 14 kręgom szyjnym (człowiek ma 7), mimo, że gałki oczne są praktycznie nieruchome, kąt widzenia wynosi do 270°,
sowie uszy
- wbrew pozorom nie są to pęczki piór na głowie,
- są to asymetrycznie usytuowane po obu stronach głowy relatywnie duże otwory
- różne pod względem wielkości, co ułatwia lokalizację celu przy pomocy słuchu,
- wyłapywanie dźwięków wspomaga sercowata szlara (twarzowy układ twardych piór)
sowie nogi i szpony
- mają cztery palce (w tym jeden zwrotny)
- są najczęściej opierzone, co ułatwia utrzymanie ciepła i chroni przed ugryzieniem gryzoni
- szpony są ostre jak szpilki – to niebezpieczna broń podczas polowań
sowie wypluwki
- to zwracane niestrawione resztki pokarmu (sierść, pióra, kości, chityna)
Powszechnie uważa się, że są to ptaki bardzo tajemnicze, niekiedy wręcz budzące przerażenie. Często przypisuje się im nawet atrybuty magiczne. Do takiej opinii przyczynia się zapewne z jednej strony ich przeważnie nocny tryb życia, z drugiej zaś niezwykły wygląd i wyróżniający się głos.
Wbrew jednak obiegowemu przeświadczeniu nie wszystkie sowy są ptakami typowo nocnymi. Najprawdopodobniej głównie puszczyk i płomykówka zapracowały na taka ocenę, bowiem puchacz i uszatka latają nie tylko nocą, ale również wczesnym zmierzchem i późnym świtem, natomiast pójdźka, włochatka, a także sóweczka to całodobowi myśliwi.
W Polsce lęguje 9 gatunków sów. Gniazdują w lasach w dziuplach, w opuszczonych gniazdach innych ptaków, a nawet bezpośrednio na ziemi. Niektóre swe losy związały z infrastrukturą stworzoną przez człowieka.
Mieszkańcy strigiforium (domu sów) to ptaki, które z różnych powodów nie mogą być zwrócone naturze (wychowane w niewoli, mają uszkodzone skrzydła itp.).
Mentalnie są jednak wolne – jak ptaki – uszanujmy zatem ich prawo do spokoju.